Prent van Kitagawa Utamaro (1753?-1806) uit Momochidori: kyōka-awase (百千鳥狂歌合) uit 1791.

Links op deze prent staat de witte kwikstaart (Motacilla alba), Japans sekirei 鶺鴒, moderne naam hakusekirei. Deze soort is niet erg duidelijk weergegeven, maar het is wel duidelijk dat het niet om een gele kwikstaart gaat en de enige witte soort in Japan is de witte kwikstaart, naast de Japanse kwikstaart (Motacilla grandis), maar die heeft veel meer zwart. Daarbij is sekirei een generieke naam die gewoon kwikstaart betekent.
Het gedicht bij deze vogel is van Man Tokusai (万徳齋).

あふた夜に むねのおどりは なほりても いまに人目の せきれいはうし

auta yoru ni mune no odori wa naorite mo ima ni hitome no sekirei wa ushi

Mijn hart danst niet meer als op die eerste avond. Ik voel de onrust als van de kwikstaart bij wie het liefdesspel wordt bespied.

Volgens een van de oude scheppingsverhalen heeft het godenpaar Izanagi en Izanami de liefdeskunst afgekeken van de kwikstaart die zijn staart tijdens de balts op en neer beweegt. De dichter stelt dat nu de opwinding van zijn eerste afspraakje is afgenomen, hij zich bedrukt voelt omdat de liefdesaffaire niet kan worden voortgezet als anderen erover vernemen. Seki is een spilwoord, eerst als deel van hitome no seki ‘de barrière van andermans ogen’ en vervolgens als het eerste deel van de naam sekirei.

Rechts op de prent staat de koperfazant (Syrmaticus soemmerringii), Japans yamadori 山鳥.
Het gedicht bij deze vogel is van Monaka no Tsukimaro (最中月麿).

山鳥の ほろほろなみだ せきわびぬ いく夜かゞみの かげもみせねば

yamadori no horohoro namida sekiwabinu iku yo kagami no kage mo miseneba

Net als de fazant die klaagt in tranen, kan ik de smart niet dragen jouw aangezicht nacht na nacht in mijn spiegel niet te zien.

Het paartje fazanten kijkt in tegenovergestelde richtingen in een zinspeling op het volksgeloof dat koperfazanten alleen slapen, ieder aan één kant van een ravijn. Bovendien kan een koperfazant, net als een parkiet, getroost worden met een spiegel, zodat hij zich niet alleen waant. Het plezierige geluid van de koperfazant wordt beschreven als horohoro en dat wordt ook gebruikt voor iemand die huilt.

Terug naar de pagina “Koor van vogels”.
Terug naar de overzichtspagina van de 15 kaarten.
Vertaling van de gedichten © Steven Hagers.